11-01-29

“de vlucht”

Ingezonden op 29-01-2011 door Corrie van der Pijll-Reichgelt

Herinneringen van een twaalfjarige. Nijmegen 1944-1945

Op doktersadvies vanuit Tilburg terug naar de Nijmeegse “ boslucht “ juist na het bombardement van 22 februari 1944, was ons gezin genoodzaakt in te trekken bij onze grootouders op de Weezenlaan tegenover het Goffertpark, destijds aan de rand van de stad gelegen.
Wegens de benoeming van mijn vader als praktijk – en tekenleraar aan de Ambachtsschool in de Nieuwe Marktstraat en de grote woningnood, was er geen andere mogelijkheid en werd dit aanbod met beide handen aangegrepen. Bovendien werden woningen met twee personen door de Duitsers gevorderd en was het dus ook een oplossing voor mijn grootouders. Het is begrijpelijk dat wonen met een gezin van zes kinderen onder de twaalf jaar voor hen evenals voor mijn ouders een moeilijke tijd was, zo niet soms onhoudbaar.

Eenmaal in de strijd rondom Nijmegen tussen de geallieerde bevrijders en de Duitse bezetter kwam er een periode, dat het levensgevaarlijk was vanwege de vele bominslagen in woningen en straten, waarbij menigmaal je de scherven om de oren vlogen. Velen vonden hierbij de dood of raakten ernstig gewond. Het werd de bewoners uit hartje stad dan ook te heet onder de voeten en men vertrok met hebben en houwen. Nog duidelijk zie ik een stroom vluchtelingen bepakt en bezakt bij ons door de straat lopen, bedrukt en gebogen onder hun last. Waarheen ? Dat was voor niemand duidelijk. Het was vreselijk om aan te zien.

Onze huizen waren al maanden verduisterd en wij sliepen in de achterkamer, ver verwijderd van de ramen wegens splintergevaar, op een rijtje met elke avond een stapeltje kleren en schoenen aan het voeteind voor het geval dat………

Op een avond was het zover.
De kinderwagen met dubbele bodem was gepakt met paperassen, boterhammen en luiers, de iets te grote baby er bovenop. Snel stonden we allen, ook meerdere buren, gekleed te wachten op vertrek.
Ik stond achter de wagen. Waar naar toe ? Niemand wist het.
De mannen staken ‘de koppen bij elkaar’ en al snel werd besloten dat we allen zouden blijven. Terug naar binnen en de heren zouden met tweeën om beurten wacht lopen, twee uur op en twee uur af.
Spannend was het; eerlijk gezegd met voor mij een vleugje avontuur. Wel moedig vond ik, dat de heren, inclusief mijn Vader, “de kop er bij hielden” en hun gezinnen veel ellende bespaarden.
Vaak was er luchtalarm en die uren brachten we in ons kleine keldertje door met spelletjes, er lagen ook matrassen, maar daar slapen was niet nodig. Na een paar dagen kwam de stroom vluchtelingen weer terug. Mijn Moeder kookte grote potten eten op Opoes fornuis voor eenieder in de buurt of die langs kwam, zo ook oom en tante van de Willemsweg met hun kroost.

Ik zie nog de lucht boven de Goffert bezaaid met geallieerde parachutisten, ingezet in de aanval Market Garden om het bezette deel van Europa te bevrijden. Dit alles was in het heetst van de strijd totdat de bezetter plotseling vertrok en de vuurlinie zich verplaatste richting Arnhem terwijl de Engelsen/Canadezen zich in het Goffertpark installeerden.

Dat was een eldorado voor mijn oudste broertje, die een keer zwart van de rook thuis kwam en wij hem niet herkenden. Hij had te dicht bij een kampvuur gestaan, maar kwam wel met biskwie en chocola thuis. Trots had hij verteld een oudere zus te hebben. De afloop kun je raden.
De volgende avond stond er een Engelse soldaat voor de deur, die netjes werd binnen gelaten en met surrogaat thee werd ontvangen. Mijn moeder sprak een aardig mondje Engels en hij had in ons gezin een fijne avond zei hij……….. maar hij is nooit meer terug geweest.

Hij had het begrepen !

Voor onze ouders : “ eeuwigdurend respect !”

Oisterwijk, 2011
Corrie van der Pijll-Reichgelt