002L

Nimweegse liedjes 2 11-10-1978
Bij het zoeken naar oude Nijmeegse liedjes is ons een ding snel duidelijk geworden: als er in Nijmegen ergens veel over gezongen wordt, dan was het wel over de kermis.
En dat is niet zo vreemd, want de meeste „Nimwegenaoren" hadden vroeger, afgezien van het café, nauwelijks vertier naast hun werk. De kermis was de gelegenheid bij uitstek om eens flink „uit te spannen". Dat gebeurde dan niet alleen door een ritje te maken met een „tweecents carrousel”, maar ook „pruufde" men de nodige „drupkes". Soms wilde dat wel eens uit de hand lopen. Voor veel tegenstanders van de kermis was dit aanleiding om er een „kruistocht" tegen te houden. De kermis leidde tot drankmisbruik, onzedelijkheid en relletjes vond men. De Nijmeegse geschiedenis staat dan ook bol van 't verzet tegen de kermis. Anti-kermis comités werden opgericht, er werden regelmatig voorstellen tot afschaffing en inkrimping gedaan in de Nijmeegse gemeenteraad, en ook de leden van de blauwe knoop roerden zich flink. Tot afschaffing van de kermis is het echter nooit gekomen, daar was het te zeer een volksfeest voor.	Bovendien kon de gemeente de pachtgelden van de vele kramen niet missen en deed de middenstand goede zaken met de duizenden bezoekers die uit de verre omtrek de Nijmeegse „najaorskermis" bezochten. Tot het behoud van de kermis hebben niet op de laatste plaats ook de vele door Nijmegenaren gezongen liedjes bijgedragen. Op tegenstanders van de kermis werden bijvoorbeeld spotliedjes gemaakt. Eigenaren van cafés en danstenten maakte reclame door middel van liedjes. En er waren ook veel liedjes over wat er allemaal op of om de kermis te beleven viel. Uit de liedjes die we gekregen hebben, en er zijn er volgens ons nog veel meer, hebben we het lied van Nijmeegse Kaot uitgezocht. Het is rond 1900 gemaakt en staat op een geluidsband van het Nijmeegs Gemeentearchief. Het wordt gezongen door een aantal Benedenstadbewoonsters, de zogenaamde Beatrix-groep. Rene van Hoften, Franc Jansen, Wim Janssen
“Nimweegse Kaotje” Minse kom je uut Hotert of uut Weurt Hè je nog nooit dat schoone lied geheurt Je heurt 't vroeg of laot in huus of op straot Iedereen zingt 't lied van Kaot Lollige Kaotje, m'n lievelingsstraotje Deur je mooie eugskes stao je in de geur Ik zal je vanaovond ’s lekker knuffelen En je pakken om 't huukske van de deur Kaotje is de meid van Hent de Snùr As Kaot slaapt, zegt ze knùr knùr Kaot is goed gezond, ze hèt 'n boezem van tien pond Ze is niet van hout, maar van lood en goud Mar ze het gin tanden ien de mond Kaotje is en blieft mien grootste schat Ik heb met Kaot al heel wat lol gehad 't Is een goeie meid onder ons gezeid Zeuve jeuren heb ik met Kaot gevreit. Kaotje houdt ook van kermislol Ien 'n mallemeulen of op 'n knol In de poffertjeskraom, gaopt ons iedereen aon. Dan sien we naor de vliegmasjien gegaon De autoachtbaon sien we ien gesmeerd Heb me met Kaot knus geamuseerd Op 't Merrienburgplein zongen ze groot en klein Leve Hent en Kaot, hoog klonk 't refrein. auteur: anoniem
Klik hier en reageer daarmee per email als u uw reactie hieronder wilt laten plaatsen

Reactie 1:

Sjaak Rutten: In mijn webboekwinkel bied ik het volgende kermislied aan:

Nimweeg's Kaotje. Komische coupletten (in Nijmeeg's dialect). Door "Pro Pace". Groot succes!
Nijmegen, Schippers ca. 1935 foldertje 4p

Volgens jullie moet het uit ca. 1900 zijn, maar 'Pro Pace' (pseud. van A. Klaassen) was volgens mij actief in de 30-er jaren.

Uit dezelfde collectie bied ik nog drie andere kermisliederen aan. Zoek op trefwoord (linksboven) onder 'kermislied'.

Reactie 2:

Theo Wijlemans: Ik zit zo eens te kijken op deze geweldige site en denk aan een liedje dat ik toen ik op school zat wel eens gezongen heb, ik weet alleen nog de woorden:

"Oh stad der Bataven, o stad aan de waal, U zal ik bezingen, in mijn eigen taal.

verder schiet mij niets meer te boven. Wie zegt dit iets?

Reactie 3:

Muziekafdeling Bibliotheek Nijmegen: Doordat een collega naar deze zelfde tekst zocht kwam ik op uw site bovenstaande vraag tegen, waar wij het antwoord op hebben:

Nijmeeg's stedelied

tekst van B. van Herwaarden ; muziek van Arn. Martens

O stad der Bataven,
O stad aan de Waal,
U wil ik bezingen
In klankvolle taal
O Gelderlands parel,
O keizerlijk goed,
U breng ik mijn huld'
En eerbiedigen groet.

Hoe schoon zijn uw parken
Hoe machtig uw stroom,
Uw heerlijk' omgeving,
Uw heuvelenzoom.
't Is alles één schoonheid
Van bloem en van blad.
En 'k juich en 'k jubel
Vol trots op mijn stad.

Gij hebt een historie
Als geen in het land,
Uw volk is verbonden
Door broederenband.
Gij zijt er het plekje
Waar 't liefste ik woon,
Mijn Noviomagum
Ik vind U zo schoon.

Reactie 4:

Frans Noever: Ook ik kende dit stedelied en volgens mij hebben wij dat gezongen in schoolverband op het terrein waar nu de HEMA staat. Dat moet geweest zijn ± 1957. Ik weet alleen niet meer ter gelegenheid waarvan. Misschien dat iemand zich dat nog kan herinneren.

Reactie 5:

Hans van Meteren, 09-09-2008: Volgens mij is de tekst van 'Nimweegse Kaotje' van Hein van Brienen die veel optrad bij de Carnavalsvereniging 't Swerte Schaop.

Reactie 6:

Hans Vermeulen, 28-09-2008: Ik kan mij herinneren dat ik het lied O Stad der Bataven heb staan zingen op de Grote Markt tijdens een Koninginnedag in 1953 of 1954. Dit was een aubade ter ere van Koningin Juliana, uitgevoerd door klassen van verschillende scholen uit Nijmegen.

Reactie 7:

Sjaak Rutten, 03-11-2008: In ieder geval is het 'Nijmeegs Stedelied' ook gezongen op dinsdag 20 januari 1953 in Concertgebouw De Vereeniging, ter gelegenheid van het 60-jarig bestaan van de VVV 'Nijmegen Vooruit'. De Gelderlander van een dag latere meldt namelijk het volgende:

De heer Kooy (voorzitter van het feestcomité) leidde een treffende plechtigheid in: namens de leden bood hij op symbolische wijze het feestgeschenk aan, dat zal bestaan uit twee officiële Nijmeegse vlaggen, die thans nog in de maak zijn. De Noviomagum zangers luisterden deze plechtigheid op met zang van het Nijmeegs stedelied, van B. van Herwaarden, getoonzet door A. Martens.

Het lied dateert echter al uit 1929 en was het resultaat van een prijsvraag, uitgeschreven ter gelegenheid van de Nijmeegse Electriciteits- en Nijverheidstentoonstelling in dat jaar. De Gelderlander van 4 juli 1929 bericht het volgende:

Het bestuur van de Elnijto komt de eer toe van het initiatief tot de prijsvraag voor een Nijmeeg's Stedelied. Velen waren de stadgenooten, die zich geroepen voelden om hun dichterstalenten te wijden aan de vervaardiging van het Nijmeegsche Stedelied, dat vermoedelijk op de Elnijto de hoofdtoon zal moeten voeren. Het Nijmeegsch Stedelied, opgedragen aan den heer F.M.A. van Schaeck Mathon, werd vervaardigd door den heer B. van Herwaarden en gecomponeerd door den heer A. Martens; het wordt tijdens de tentoonstelling te koop gesteld. De drukkerij Bloembergen Santee & Co. voerde ook dit werk royaal uit. Het wordt uitgegeven in groot folio en draagt ook op den omslag de Elnijto-teekening van den heer Jos. Van Woerkom. Het Nijmeegs' Stedelied is de bekroonde inzending ... Zondag j.l. werd het op 't Valkhofconcert in het openbaar gezongen door den Nijmeegsche tenor Cor Wijgers. Het lied klonk krachtig, lag goed in het gehoor en lokte daverend applaus uit. De uitgave zal er gewis wel in gaan en bijdragen tot populariseering van het Nijmeegs' Stedelied."

Reactie 8:

J.C. van der Heijden, 06-04-2011: Net als de heer Vermeulen herinner ik me het Nijmeegs stedelied in schoolverband gezongen te hebben op de Grote Markt in de jaren vijftig. Het was op koninginnedag ter ere van koningin Juliana. Tot nu toe heb ik niemand gesproken die zich dit herinnert. Leuk om dit hier te lezen. Het hele eerste couplet zit nog in mijn geheugen!

Reactie 9:

Ferrie Meinema, 22-04-2011: Ik heb jaren (1993-2004) op het mannenkoor Kolping-Aurora gezeten en het Nijmeegs stedelied vaak gezongen. Vooral in bejaardenhuizen werd het zeer gewaardeerd als wij dat zongen onder de leiding van Heinz Driessen onze dirigent.

Reactie 10:

Ferrie Meinema, 28-07-2011: In mijn bescheiden archief vond ik nog een afdruk uit de tijd dat ik bij het mannenkoor "Kolping-Aurora" zong. Wellicht leuk om bij de gegevens te voegen.

Reactie 11:

Bart Friebel, 30-07-2011: Op het prikbord vraagt mevr. Ine Janssen naar de muziek van het Nijmeegs`s Stedelied. Hierbij zend ik dit.