De Stichting Vakbondshistorisch Archief Nijmegen bestaat sinds 1979, al is de naam pas sinds 1989 in gebruik. De wortels van de SVAN liggen in de Nijmeegse katholieke arbeidersbeweging. Ooit begonnen als de R. K. Werklieden-vereeniging St. Stephanus, is deze vakbond opgegaan in de Katholieke Arbeiders Beweging, later in het NKV en nog later in de FNV. Eind jaren 70 ging St. Stephanus samen met de Stichting St. Jan, onafhankelijk, maar wel gelieerd aan de vakbonden. Dit was in de tijd dat het NKV en het NVV gingen fuseren tot FNV. In dat proces, wat ook lokaal gevolgen had, kwamen er archieven van verschillende bonden en personen vrij. De nieuwe Stichting Sint Jan ontfermde zich daarover, om ze te bewaren voor toekomstige generaties.

BURGHARDT VAN DEN BERGHSTRAAT 141

De stichting St. Jan, in de wandelgangen al snel bekend als ‘Vakbondsarchief Nijmegen’, kocht in 1981 een eigen pand aan de Burghardt van den Berghstraat. Daar werd de collectie gestadig uitgebreid met nieuwe aanwinsten. De vrijwilligers knapten het pand op en maakten een begin met de ordening en ontsluiting van de collectie. In de jaren 80 gaf de SVAN meerdere publicaties uit op basis van het verzamelde materiaal. Ook organiseerde ze enkele tentoonstellingen over de geschiedenis van de vakbeweging. In 1989 werd de naam van de stichting offi cieel veranderd in Stichting Vakbondshistorisch Archief Nijmegen e.o.

VAKBONDSARCHIEVEN VERHUISD

Om de collectie in de toekomst veilig te bewaren is in het begin van deze eeuw naar een goede bestemming gezocht. Rond 2010 zijn de vakbondsarchieven verhuisd naar het Regionaal Archief Nijmegen. De vakbondsarchieven zijn daar voor iedereen toegankelijk gemaakt. De vakbondsvaandels zijn gerestaureerd en met andere ‘katholieke’ spullen worden zij nu bewaard bij het Katholiek Documentatie Centrum van de Radboud Universiteit.

TENTOONSTELLING EN BOEK

Deze tentoonstelling over de geschiedenis van de vakbeweging in Nijmegen geeft een indruk van de door de SVAN verzamelde archieven en materialen. Later dit jaar verschijnt er een boek over het ‘aktieplan werkgelegenheid’, een markante periode van de vakbeweging in Nijmegen in de jaren 80. Hiermee wordt ook de geschiedenis van de vakbonden in de na-oorlogse periode beschreven. We hopen dat de vakbondsgeschiedenis een permanente plek krijgt in de geschiedenis van de stad.