subcomite alomaria 1902

Sjaak Rutten: Tijdens de Tweede Boerenoorlog in Zuid-Afrika (1899-1902) was er in Nederland veel sympathie voor de Boeren (kolonisten van veelal Nederlandse afkomst) in hun strijd tegen de Britten. De krijgsgevangen gemaakte Boeren werden door de Britten in concentratiekampen opgesloten en niet best behandeld. Alomaria was een vrouwenclub in Nijmegen die zich inzette voor die krijgsgevangenen. Ze organiseerden daartoe soirees, muziekvoorstellingen en loterijen. Bij die loterijen konden prijzen gewonnen worden die de dames zelf gemaakt of ingebracht hadden. Het eerste initiatief voor deze vorm van slachtofferhulp kwam uit Zeeland, waar het zogeheten "Middelburgsche Damescomité" was opgericht. Elders in het land ontstonden "stuurcomités", waaronder dus in Nijmegen "Alomaria". Het "Noord-Brabantsche subcomité" was gevestigd in Tilburg.
De laatste Boeren (de bittereinders) gaven zich over in mei 1902 en de oorlog eindigde met de Vrede van Vereniging in diezelfde maand. De strijd had het leven gekost aan 7.000 Boeren in de strijd en ongeveer 28.000 Boerenvrouwen en kinderen in de concentratiekampen plus meer dan 14.000 mensen met een inheemse afkomst. Er kwamen 22.000 Britse soldaten om door strijd en vooral ziekte (onder meer tyfus). De kosten aan Britse kant waren opgelopen tot 200 miljoen pond. De overeenkomst maakte een eind aan het bestaan van Transvaal en de Oranje Vrijstaat als Boerenrepublieken en bracht ze binnen het Britse Rijk. De Boeren ontvingen 3 miljoen pond als compensatie en de belofte dat ze ooit zelfbestuur zouden krijgen. Met de bepaling dat de politieke rechten van niet-blanken pas na zelfbestuur geregeld zou worden, werd de basis voor de apartheid gelegd.
Op 15 juli 1902 verscheen in De Gelderlander het volgende bericht:
"Door het eindigen van den oorlog in Zuid-Afrika is het Sub-comité van Alomaria van oordeel, dat het zijne werkzaamheden als geëindigd kan beschouwen en geeft het bestuur door dezen aan leden en belangstellenden daarvan kennis. De rekening en verantwoording ligt ter inzage voor de leden bij de penningmeesteresse, Fransche straat 71 en bij hare afwezigheid Graafsche straat 31, tot 31 augustus e.k. des voormiddags tusschen 10-11 uur. Het bestuur voornoemd, Mevr. Willems, pres., mevr. Prins-Wielandt, penn., mevr. Van Leer, secr."