Jeunesse

Anoniem? muurtorentje, hier rechts van het midden te zien tussen de Hertogpoort en de St. Joosttoren

vergroot detail uit bovenstaande foto:

Reactie 1:

Ton Leenders, 02-08-2010: In de rubriek Stadswallen staat bij item 5 "onbekend".
In het boek "Stede Atlas van Nijmegen" (Dr. F.Gorissen, 1956) wordt op pagina 142 melding gemaakt van een bolwerk genaamd "Jeunesse".
De ligging komt overeen met het onbekende bolwerk.

Reactie 2:

Rob Essers, 04-01-2013: Op enkele kaarten uit de eerste helft van de 18e eeuw (o.a. van Hendrik de Leth) staat de naam Contreguarde de La jeunesse. Bij het bolwerk en de toren zelf staat geen naam vermeld. Van Schevichaven schreef in de Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant van 27 en 28 oktober 1895 over de De Oude Verdedigingstorens:

"´t Nye tairnken opten wall, opt eerthuyss, tusschen St. Joisttairn ende die Hyrtsteghse poirt," gebouwd 1521. Eerthuyss, aertdoeys, ordoys, was een ophooging ; een uitdrukking evenzeer voor een "kat", een tribune en een schavot gebruikt.
(...)
TORENS WIER LIGGING ONBEKEND IS.
(...)
Nyen tairn, voortdurend is er sprake van een of anderen nyen tairn, die dan later een naam krijgt, doch moeilijk te identificeren is. Van een nieuwen toren bij den Roomschen voet is meermalen sprake in 1527 ; een anderen "tusysschen Thonnenbosch ende nyen tairn", 1526, enz.

Mogelijk betekent La jeunesse in dit verband niets anders dan ´t Nye tairnken (Nyen tairn). Dat zo'n naam geen stand houdt, spreekt voor zich.
Met vriendelijke groet, Rob Essers

Reactie 3:

John Weelink, 05-02-2013: Ik denk dat 'Nye tairn of 'tairnken' gewoon 'de nieuwe toren of 'het nieuwe torentje' betekent en dat met het 'eerthuus' 'het huis op de aarden wal' wordt bedoeld. Bij 'tribune' zou men onwillekeurig aan een zitplaats op de helling van de 'bloedkuul' kunnen denken en bij 'een schavot' aan een galg aan de rand van een gracht. Maar in dit geval gaat het volgens mij alleen om een huis op een wal aan een kuil of gracht.

terug

Reactie 4:

Rob Essers, 01-07-2014: Het onbekende vestingwerk (nummer 5) wordt door Joep Hendriks in een voetnoot Bastion Mexico genoemd:

"53 Het Bastion Mexico lag ongeveer halverwege tussen de Hertogpoort en de St. Joristoren."

Bron: J. Hendriks, De Hertogpoort herontdekt. Onderzoek naar resten van de middeleeuwse en nieuwtijdse Hertogpoort op het Hertogplein te Nijmegen (Archeologische Berichten Nijmegen – Rapport 23) . Gemeente Nijmegen, Bureau Archeologie en Monumenten, 2011, p. 30
Reactie 5:

Paul Klinkenberg, 03-11-2015: Magazijn Mexico is de naam van het vestingwerk die in deze rubriek met nr.5 (nog) als onbekend te boek staat.
Aan de voet van dit magazijn ligt het Bolwerk Mexico. De Coufre-face (komt vrijwel overeen met een Contregarde) La Jeunesse grenst aan dit Bolwerk. Deze drie werken zijn getekend op de kaart 'Het Plan van Nijmegen' uit 1751.


6. St. Joris trappen 7. Mexxico 8. HertogSteeg Poort 27. HoornWerk Gelderland 28. Bemuirde Lunetten 29. Coufre Face La jeunesse 30. Mexxico Bolwerk 31. Hertogsteeg Bolw.

In het 'Register van de Memorien en Plans' van gebouwen die behoren tot de Nijmeegse fortificatiewerken, opgemaakt in 1753, is te lezen:

1.) [bij twee tekeningen] No.12 Grond Teekening van de twee verdiepingen in 't Magazijn genaamt Mexico, gelegen in en voor de Ringmuer tusschen de Hertogsteeg en Hoenderpoort [preciezer: tussen de Hertogsteegpoort en de St. Joristoren]. Gedestineert voor alle soorten van Brandstoffen, te weten, scherpe Patronen, Brand en Lugt koogels, Bombuijzen, Polverzacken, etc.

2.) No. 12 Magazijn genaamt Mexico, hebbende zijn ingang op de Walgang.
De onderste Verdieping die gewulft is, bevind sig droog en bequaam tot berging van 't Buspolver, alleen sonder eenige meerdere speeling van Wind vereijst worden. De bovenste Verdiepinge is meede bequaam, dog vermits daar boven een solder, met een dack bevind, is sulx wat gevaarlijck.

Ook wordt in bovengenoemd register het aantal tonnen buskruit vastgesteld die aanwezig zijn in alle magazijnen en rondelen van de vestingstad Nijmegen. Daarnaast wordt het aantal tonnen buskruit vastgesteld wat kan worden geborgen.

REAGEER:

Uw aanvullingen of opmerkingen zijn welkom!
Met dit formulier kunt u (nog) geen foto's versturen. Gebruik daarvoor uw e-mailprogramma.
Opmaak kan wel, bv <b>Vet</b> of <i>cursief</i> geeft Vet of cursief.