GAB

brief Gewestelijk Arbeidsbureau september 1944

Mijn grootvader Wim (W.H.) Geertsen was werkzaam op het Gewestelijk Arbeidsbureau in Nijmegen, o.a. tijdens WO II (hij heeft later nog een koninklijke onderscheiding gekregen wegens zjin heimelijke verzetswerk aldaar, waarbij hij ervoor zorgde dat allerlei jongens uit de omgeving verklaringen kregen waardoor ze niet naar Duitsland hoefden). Dit document is een circulaire aan het personeel over de nieuw ontstane situatie in september 1944 nadat de Duitsers de benen hadden genomen.

Het originele document heb ik toegezegd aan het NIOD.
Met vriendelijke groet, Wim Teunissen

      G E W E S T E L I J K   A R B E I D S B U R E A U   N I J M E G E N.
                           Bijzondere dienstaanwijzing

Dames en Heeren,

     Zooals gebleken is, zijn de Directeur en de plaatsvervangende Directeur sedert
Dinsdag 5 September j.l. spoorloos verdwenen; de Fachberater is door de H.S.V. van
zijn functie ontheven.
     Dr. Dagevos alsmede de bemiddelaarster der afdeeling Vrouwen zijn eveneens niet
meer op hun post.
     Als gevolg hiervan is een belangrijke bres geslagen in de organisatie van ons
bureau.
     Teneinde de werkzaamheden zoo goed mogelijk voort te zetten, waartoe vrij mede
met het oog op den inmiddels afgekondigden uitzonderingstoestand alles in het werk
moeten stellen, verzoek ik U in uw eigen belang Uw werk te blijven doen en op Uw post
te blijven.
     Weliswaar zijn deze werkzaamheden sterk verminderd, omdat de bemiddeling naar
het buitenland stop staat, doch het zal U wellicht allen duidelijk zijn dat met name
de voedselvoorziening groote aandacht eischt en in de naaste toekomst zal blijven
eischen.
     In verband hiermede zal dan ook voorloopig aan werkgeversaanvragen om personeel
groote aandacht moeten worden besteed.
     Dit is ongetwijfeld mogelijk, daar diverse werkgelegenheden zijn of zullen uitval-
len, waardoor werkzoekenden zich komen melden, zoodat aan nieuwe aanvragen zal kun-
nen worden voldaan.
     Wij moeten trachten te voorkomen, dat zij, die werkloos worden, werkloos blijven
rcndloopen, daar dit met het oog op de rust in de stad niet gewenscht is.
     Ik vertrouw, dat ieder van ons zich bij zijn doen en laten zal laten leiden door
de strekking van het vorenstaande.
     De kantoortijden blijven officieel zooals voorheen; indien de werkzaamheden
zulks vereischen, zal hieraan stipt de hand worden gehouden.
     Het kan niet worden toegestaan, dat gangen en portalen, die voor het publiek
zijn, onnoodig door het personeel worden bezet: een ieder bevinde zich zooveel moge-
lijk op zijn afdeeling.
     Met het oog op de onzekere omstandigheden en omdat geen politiebewaking te ver-
krijgen was blijkens informatie ten politiebureele, is het pand St. Jorisstraat 36
voorloopig voor het publiek gesloten.
     De aldaar thuis behoorende afdeelingen zijn ondergebracht in het hoofdgebouw,
te weten: de afdeeling Vrouwen op kamer 6, de afdeeling Hoofdarbeiders en A.V.O. op
kamer 16, de afdeeling Jeugd op kamer 9 en de afdeeling Beroepsvoorlichting op de
afdeeling Comptabiliteit.
     De hoogst noodige bescheiden dezer afdeelingen zullen naar genoemde kamers moe-
ten worden overgebracht.
     Daar het contact met het Rijksarbeidsbureau verbroken is, zal getracht worden
de belangen van ieder personeelslid zoo goed mogelijk te behartigen.
     Ik hoop echter, dat U zult begrijpen, dat individueele belangen weleens in het
gedrang kunnen komen als het belang van het geheel op den voorgrond staat.
     Een ieder gedrage zich rustig en waardig, ook al mochten de huidige gebeurtenis-
sen om ons heen hem of haar beroeren: het publiek eiseht dit stilzwijgend van U.
     In den omgang houde een ieder in het oog, dat wij er zijn voor het publiek en
niet omgekeerd.
     Tot slot verzoek ik U de taak welke ik in uw aller belang heb gemeend op mij te
moeten nemen niet noodeloos zwaar te maken; dit kunt U o.m. doen door een plichts-
getrouwe opvatting van Uw functie, waarbij een groote mate van zelfstandigheid met 
name aan de vakbemiddelaars moet kunnen worden toegekend; ieder houde daarbij in het
oog, dat elke functie is, wat men er zelf van maakt.

     Ik hoop, dat de goede onderlinge verhouding en samenwerking blijve als voorheen.
Coll.TK/
                                                     Nijmegen, 8 September 1944
                                                         J. Hulleman,
                                                         Chef Compt.

terug

Reactie 0:

Wim Teunissen, 30-09-2023: document GAB september 1944
Reactie 1:

Rob Essers, 07-10-2023: Wie was J. Hulleman? In de Nederlandsche Staatscourant van 3 augustus 1942 staat:
Bij beschikking van den Secretaris-Generaal van het Depar­tement van Sociale Zaken van 7 Mei 1942, n°. 579, Kabinet, afdeeling Comptabiliteit, is, te rekenen van 1 Juli 1941, bij het Gewestelijk Arbeidsbureau te Utrecht benoemd tot commies in vasten dienst Johannes Hulleman."

In de Provinciale Geldersche Courant van 29 augustus 1942 staat bij Vestiging en Vertrek: "– J. Hulleman en gezin, chef compt. Gew. Arb. Bureau, Vossenlaan 14, van Utrecht, A. Mtth.ln 84 ". Het blijkt te gaan om het adres Antonius Matthaeuslaan 84 Utrecht. Op de Woningkaarten, 1920-1946 staat hij met zijn gezin vermeld.

Johannes Hulleman (Apeldoorn 4 maart 1897 – Vlissingen 13 december 1957), was op 3 juni 1919 in Vlissingen getrouwd met Elisabeta Pieternella van der Hof (1895-1975). Haar oudere zuster Sara Maria van der Hof (1880-1956) was de moeder van Josina Jilleba (1910-1970) die getrouwd was met Jan Houweling (1926-1941). Ook zij staat op de woningkaart. Op de informatie van vanderhof.nl staat onder de grafzerk van Johannes Hulleman en Elisabeth van der Hof:

"NOTE: Johannes Hulleman heeft tijdens de oorlog '40-'45 veel verzetswerk verricht met zijn broer Coenraad. hij woonde in die tijd in Nijmegen waar hij zorgde voor valse stamkaarten, bonnen en 'auswyzen'. Hij was zeer onderlegd en heeft veel bekwame functies bekleed."

document
"Zooals gebleken is, zijn de Directeur en de plaatsvervangende Directeur sedert Dinsdag 5 September j.l. spoorloos verdwenen; de Fachberater is door de H.S.V. van zijn functie ontheven.
Dr. Dagevos alsmede de bemiddelaarster der afdeeling Vrouwen zijn eveneens niet meer op hun post."

De directeur en de plaatsvervangende directeur worden niet genoemd. Het is ook niet duidelijk wie de Fachberater is die door de Hauptabteilung Soziale Verwaltung (HSV) is ontslagen. Na Dolle Dinsdag 5 september 1944 had de HSV niet meer de leiding bij de uitzending naar Duitsland. Een aantal namen staan in het ZUIVERINGSBESLUIT. Schorsingen personeel Gewestelijk Arbeidsbureau (bron: De Gelderlander, 19 oktober 1944). Het gaat onder meer om de volgende personen:

- C. J. Versluys, dir. (zie De Gelderlander, 7 december 1946, De Gelderlander, 22 februari 1947)
- Th. Pape, chef arb.-bemidd., plv. dir. (De Gelderlander, 9 oktober 1948)
- Mej. C. Asmus, bemidd. afd. vr. (Nieuwe Apeldoornsche courant, 28 januari 1947)
- J. J. Dagevos, keuringsarts (zie De Gelderlander, 24 oktober 1946)
- Mej. C. A. v.d. Kolk, secr. dir.

Cornelis Johannes Versluis stond reeds vermeld in de Nederlandsche Staatscourant van 5 juni 1941. Bij besluit van de waarnemend Secretaris-Generaal van het departement van Sociale Zaken van 5 Mei 1941, n°. 740 A.B., afd. R.A.B., is hij "benoemd tot directeur van een gewestelijk arbeidsbureau in vasten dienst", te rekenen van 1 april 1941.

Bij Vestiging en Vertrek in Provinciale Geldersche Courant : Nijmeegsche Courant van 16 maart 1943 staat "C.A. v.d. Kolk, ass. Rijksarb.bureau, Hatertschew. 46, v. Wadenoijen D 101;" en "C.J. Versluis en gez., dir. Gew. Arb. Bureau, Hatertscheweg 46, v. Wadenoijen D 101;".

Cornelia A. van der Kolk woonde op hetzelfde adres; zie Woningkaarten, 1920-1946 Cornelis Johannes Versluis was op 10 februari 1943 in Dordrecht getrouwd met Louisa Maria van Hellemond. In de Nederlandsche Staatscourant van 25 april 1945 (638/11) staat:
    De arrondissementsrechtbank te Dordrecht heeft bij vonnis van 21 Maart 1945 op de vordering van de vrouw als eischeres verklaard ontbonden door echtscheiding het huwelijk, 10 Februari 1943 te Dordrecht gesloten tusschen Louisa Maria van Hellemond, zonder beroep, wonende te Dordrecht, en Cornelis Johannes Versluis, wiens woon- en verblijfplaats zoowel in dit Koninkrijk als in het buitenland onbekend zijn, met alle gevolgen, daaraan door de wet verbonden.
Hetwelk certificeert,
De Procureur van Eischeres,
Mr. F. G. Rens.

 
 
 

REAGEER:

Uw aanvullingen of opmerkingen zijn welkom!
Met dit formulier kunt u (nog) geen foto's versturen. Gebruik daarvoor uw e-mailprogramma.
Opmaak kan wel, bv <b>Vet</b> of <i>cursief</i> geeft Vet of cursief.