FDK2

Stadskaart met Maple Leaf route 1945

Felix de Klein verkreeg onlangs deze plattegrond van Nijmegen uit 1944. Heel bijzonder: het is de papieren versie die hoort bij zijn overlay met het aanvalsplan op de Waalbrug van 20-09-1944.

De afmeting van de kaart is 102,5 bij 79 cm.
In blauw (anilinepotlood?) is de doorgaande route vanuit Brabant via Graafseweg-singels-Waalbrug richting Arnhem aangegeven, gemarkeerd met MAPLE LEAF.
Linksonder staatGeographical Section, General Staff. No. 4458
Published by War Office, 1944. 1/ NOV 44/16 M.R.S./783'707
Middenonder is de schaal aangegeven als 1:7.500.
Rechtsonder staatCompiled and drawn by Netherlands M.I.D.
Photolithographed by War Office, 1944.

Deze plattegrond zou in 1946 achtergebleven zijn in een school in Nijmegen.
Op de achterkant staat geschreven: Nijmegen // Deze kaart in school achtergelaten.
En: Canadezen Uit vLss [of vLtt?] vertrokken Donderdag 3 Jan. '46 - 9 uur.
Ook is er een papier opgeplakt met fonetische weergave van letters (ABLE BAKER CHARLIE DOG ..) en cijfers (ZERO WUN TOO THU-REE ..).



Wie kan ons meer vertellen over deze Canadese transportroute?

Reactie 0:

Felix de Klein, 15-06-2018: Plattegrond Maple Leaf route
Reactie 1:

Rob Essers, 18-06-2018: In Het Parool, 15 juni 1956 stond:
TIJDENS de oorlog had het Engels-Canadese leger een „unit” die de „bewegwijziging” (ik aanvaard geen verantwoordelijkheid voor dat „Nederlands”) moest verzorgen. Die lieden hadden het door. Tussen Roosendaal en Breda langs de „Maple Leaf Route” van Oostende naar het front („heen” was „up” en „terug” was „down”) zetten ze, omdat daar een Poolse brigade lag, bordjes „Mapleleafski upski” en „Mapleleafski downski”, en dan vijf bomen verder nog een bordje „Sorry, we could'nt do any better”. Oisterwijk, dat toen vertrekstation voor verlofgangers naar Engeland was, herdoopten ze in „Blighty City” en de met kinderhoofden geplaveide stationsweg in „Charing Cross Road”. Bij Nijmegen, waar dag en nacht geschoten werd, zetten ze een machtig groot bord: „Spend your holidays in Nijmegen; the most fascinating ruins of Europe; shooting both ways”. Gek als het lijken mag – dat alles heeft ongetwijfeld een heilzame invloed op de stemming van alle chauffeurs gehad. Zij hebben gelachen en wie lacht is zijn „agressiviteit” in het verkeer (en erbuiten) kwijt.

Zie ook What Is Maple Leaf Up?

Redactie: wie heeft dit macabere verkeersbord bij Nijmegen gezien? Zijn daar foto's van?
Reactie 2:

Redactie, 05-07-2018: Op internet zijn enkele verwijzingen naar zo'n ludiek "verkeersbord" te vinden maar niet de tekst uit het krantenartikeltje in Reactie 1. Wel LUXURIOUS FLATS (mud). H & C WATER (MOSTLY C). BOATING AND SWIMMING, SHOOTING (BOTH WAYS). BOSCH HUNTING IN THE WOODS wat zou hebben gestaan 'at the entrance to the 'Island' (ten noorden van de Waalbrug?) (bron: The Fighting Tykes: An Informal History of the Yorkshire Regiments in the Second World War, p128)
Reactie 3:

Redactie, 05-07-2018: En ook beeldmateriaal is bewaard, bekijk de eerste minuut van dit filmpje:

0:20 MAPLE LEAF UP en MAIN BRIDGE GRAVE
0:23 SECOND TO NONE / CAEN BRIDGEHEAD / BREAK THROUGH FALAISE-CHAMBOIS / SEINE ESTUARY / PAS DE CALAIS AND CHANNEL COAST / SCHELDE ESTUARY / AND NOW :-
0:35 SPEND / YOUR HOLIDAYS / IN / THE NIJMEGEN SALIENT
0:37 LUXURIOUS FLATS (MUD) / H & C (MOSTLY C) / BOATING & SWIMMING / SHOOTING / (BOTH WAYS) / BOSCH HUNTING IN THE WOODS
0:47 TOURS TO BERLIN / ARRANGED / FOR / LARGE PARTIES / VIA / SHORT SCENIC ROUTE
0:52 NIJMEGEN / 20 MPH / SPEED LIMIT
0:56 NIJMEGEN / 20 MPH / SPEED LIMIT Graafseweg bij looimolen

Als de beelden chronologisch gemonteerd zijn, stonden de borden ergens tussen Grave en Nijmegen. Wie herkent de locaties?
Reactie 4:

Martijn Bakker, 07-07-2018: Hierbij een foto van het bord, gevonden op Pinterest.

Redactie: op de volgende foto's is meer van de omgeving te zien. Waar stond dit bord?


bron: ?


still uit het filmpje

Reactie 5:

Martijn Bakker, 07-07-2018: Het bord met de drie mannen is hetzelfde als in het filmpje, dat op de andere foto is een ander bord, zie lettertype en de vorm/grootte van de stammen en afgebroken takken.

Redactie: Het is wel hetzelfde bord, vergelijk schroefgaten en boom. Kennelijk zijn de letters later dichtgeschilderd.


bord van Pinterest


bord met 3 mannen=bord uit filmpje

Reactie 6:

Gerard Centen, 08-07-2018: Op het filmpje zie je op de Graafseweg Canadese voertuigen rijden, langs villa de Wolfskuil bij de Looimolenweg. Op dat moment hadden de Duitsers de villa drie of vier dagen eerder zonder vernielingen verlaten. De vernielingen kwamen later door de bewoners van Wolfskuil en Rozenbuurt die aan het plunderen gingen. Ook wij als jongetjes ramden er op los. Voor de hopeloze hulppolitie waren we ook niet bang. Bang wezen dat hadden we al afgeleerd in die rot oorlog, maar ik word er nog steeds aan herinnerd want mijn tandarts heeft zijn praktijk in JAWEL, VILLA DE WOLFSKUIL aan de Graafseweg bij de witte molen.
Reactie 7:

Rene Klomp, 12-07-2018: Het begin van de film is gemaakt bij belangrijke kruispunten en splitsingen nabij Grave en Nederasselt.
Zo herkennen we de splitsing Arnoud van Gelderweg / Elftweg met St. Elisabethstraat bij Grave:

Verder zien we het kruispunt Graafseweg met Broekstraat in Nederasselt waar een van de borden vlak voor stond. De filmmaker stond iets meer in de berm dan dat we met Google Streetview kunnen nabootsen maar het huis Broekstraat 1 en bijbehorende schuur zijn duidelijk herkenbaar.

Verder is de kerk van Nederasselt herkenbaar, nu door bomen lastig te zien vanaf de Graafseweg.

Ook de overige tekstborden lijken langs dit stuk Graafseweg te staan.

Redactie: goed gevonden! Ook het Salient bord stond dan ter hoogte van de kerk, te herkennen zijn de dakkapellen en rechts een randje van de toren:

En meteen daarna stond dan het Bosch bord, de zichtbare boerderijen staan aan de Broekstraat (ter weerszijden van het Kerklaantje).

Het 'eiland' uit de in Reactie 2 aangehaalde tekst at the entrance to the 'Island' verwijst dus niet naar de Overbetuwe (het 'manneneiland') maar naar het gebied ten noorden van de Maas.
Reactie 8:

René Maassen, 14-01-2019: Naar aanleiding van uw zoektocht naar de 'Maple Leaf' route het volgende. In het Gelders Archief te Arnhem bevinden zich diverse foto's van de route door Arnhem met de route bewijzering. In het boekje 'Terug naar Elden' van de Historische Kring Elden staat onderstaande tekst.

Kort na de bevrijding van Arnhem, 16 april 1945, begonnen de Canadezen met het aanleggen van een oeververbinding over de Rijn (de eerste vaste oeververbinding na de oorlog). Dat werd de Campbell-bridge, genoemd naar de brigade-generaal C.A. Campbell, chef-engineer van het 1e Canadese Legerkorps. Het waren twee pontonbruggen met baileybrugdelen. De westelijke brug werd aangelegd ter hoogte van de voormalige Schipbrug, de andere brug lag ongeveer honderd meter oostelijker. De oeververbinding was noodzakelijk in verband met de bevoorrading van de geallieerde eenheden ten noorden van de Rijn. Voor een snelle aan- en afvoer werden er dus twee bruggen gebouwd.
De westelijke brug was voor het noord-zuid verkeer, de "down-route" en de oostelijke brug was voor het zuid-noord verkeer, de "up-route". Deze bevoorradingsroute had de naam "Maple Leaf", de route liep van Antwerpen-Nijmegen door Elden naar Arnhem-Zutphen-Hamburg.

[foto niet geplaatst ivm publicatierecht]
De Campbell-bridge, "Maple Leaf Down" (Noord-Zuid route).
Aan de overkant van de Rijn, rechts de huizen aan de Praest, links de bebouwing aan de Stads­blokkenweg. Voor de huizen aan de Stadsblokkenweg rijden voertuigen over de "Maple Leaf Up"
(Foto: Gemeentearchief Arnhem)

De Eldenaren die geevacueerd waren ten noorden van de Rijn, en die in de periode van begin mei 1945 tot begin juni 1945 naar huis terugkeerden hebben via de Campbell-bridge, weer voet in de Eldense klei gezet. De Eldenaren die na 8 juni 1945 terugkeerden hebben de baileybrug gepasseerd die naast de opgeblazen Rijnbrug (John Frostbrug) lag. Ook deze oeververbinding bestond uit twee bruggen, ze lagen oostelijk van de verwoeste Rijnbrug. Deze baileybruggen waren degelijker dan de eerste oeververbinding, dat was ook wel nodig daar er veel militair verkeer was. De bruggen werden vernoemd naar de bevelhebbers van het 1e en 2e Canadese Leger-korps, respektievelijk Lt. Gen. C. Foulkes en Lt. Gen. C.G. Simonds. Deze twee bruggen hebben dienst gedaan van 8 juni 1945 tot 6 februari 1946.
Al deze bruggen zijn voor de Eldenaren beslist geen brug te ver geweest. Men was misschien wel moedeloos over de situatie die men in Elden aantrof, maar het gevoel van weer thuis te zijn overheerste.
Oost west, thuis best!
Reactie 9:

Jan Bruijsten, 11-11-2022: De 4 foto's bij reactie 4 en 5 met opschrift bosch hunting in the woods zijn inderdaad gemaakt nabij kruispunt Nederasselt van rijksweg Grave - Nijmegen. Op de 3e foto staan de woningen van familie Lau Jordans en Jan van Haren (Laukes Toon).

REAGEER:

Uw aanvullingen of opmerkingen zijn welkom!
Met dit formulier kunt u (nog) geen foto's versturen. Gebruik daarvoor uw e-mailprogramma.
Opmaak kan wel, bv <b>Vet</b> of <i>cursief</i> geeft Vet of cursief.