dodenbier

Licht in donkere dagen

licht in donkere dagen dagboek van de oorlogsmaanden te Nijmegen door b.dodenbier

Dagboek van de oorlogsmaanden te Nijmegen, door B. Dodenbier 
    Dit dagboek verhaalt van de gebeurtenissen in Nijmegen in de laatste maanden van 1944. Het is een persoonlijk relaas. En tegelijk geeft het informatie over grote delen van Nijmegen, omdat de schrijver -ondanks het gevaar- herhaaldelijk eropuit ging.
    Verschenen in 1946, is het boek nu tamelijk onbekend, en moeilijk te verkrijgen. Daarom zijn we heel blij dat de provinciaal overste van de SMA ons toestemming gaf het op onze site te publiceren.
    © copyright digitale bewerking: Mark van Loon / Stichting Noviomagus.nl

Inhoud
September
Oktober
November
December
  voorwoord
  17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30
  2   3   4   5   6   7   10   11   12   13   14   17   21   22   23   25   26   29   30   31
  3   6   8   11   14   15   21
  20   25   31
Bladzijde   3   4   5   6   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17   18   19   20   21   22   23   24   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45   46   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64   65   66   67   68   69   70   71   72   73   74   75   76   77   78   79   80
jonger portret

portret op bidprentje
Pater Dodenbier SMA (1904-2002)
    Bernard Dodenbier wordt geboren in Zutphen. In 1910 komt hij naar Nijmegen, waar hij opgevoed wordt in het Weeshuis op de Hessenberg. Na de lagere school wordt hij aangenomen op het seminarie te Cadier en Keer. Twee jaar missiearbeid in Ghana ondermijnt zijn gezondheid en noodgedwongen keert hij in 1930 terug naar Europa. Aan het seminarie wordt hij docent moraaltheologie, later ook kerkgeschiedenis en welsprekendheid.
    Blijkens het dagboek houdt hij een goede band met zijn Weeshuis. Begin september 1944, als de invasie in Zuid-Nederland op handen lijkt, komt hij weer naar Nijmegen "om de moeilijke oorlogsdagen door te brengen op het Weeshuis te midden dergenen, die mij, oud-wees, onder de vacantie immer zo hartelijk ontvingen." Hoe moeilijk de dagen zouden worden, zal hij wel niet vermoed hebben.
    Nog twintig jaar vervult hij zijn professoraat. Hij wordt een actief en vurig lid van de PSP. En tot op hoge leeftijd is hij actief als vervanger in parochies in Nederland en omringende landen. Favoriete reiswijze: liften!
Kees Knoops
    Over de illustrator van deze uitgave is ons (nog) weinig bekend. Volgens het dagboek woont hij in 1944 met zijn vrouw in bij zijn vader, op het adres Jan van Galenstraat 43.
    Nadere gegevens ontvangen we graag, bv via email.

terug

Reactie 1:

Gerard Centen, 31-01-2022: In het dagboek van priester B. Dodenbier vond ik op blz. 18 het verhaal van een vrouw die op Achter Valburg in haar huis werd getroffen door een kogel en op slag dood was. In datzelfde huis hebben mijn vrouw en ik en mijn twee zonen ruim 40 jaar gewoond: Doddendaal 103. Dat huis is nu gesloopt voor nieuwbouw.
Doddendaal van nu was in de oorlog Achter Valburg.
Ik heb dat verhaal vaak gehoord maar eerder was me nooit duidelijk hoe dat is gebeurd. Ik ben nu 87 jaar en de oorlog kan ik mij maar al te goed herinneren. Dit dagboek geeft een duidelijk verslag van alle gebeurtenissen die in september 1944 zich in Nijmegen en omgeving hebben afgespeeld.

Redactie: oorlogsdodennijmegen.nl noemt een Wilhelmina Pijnenburg-Weijers, overleden op 21-09-1944, waarbij echter de precieze doodsoorzaak ontbreekt. De gegevens vergelijkend moet het wel om dezelfde persoon gaan. Volgens het dagboek is zij al op 18 september overleden en wel om 11 uur 's ochtends. De datum 21-09-1944 is waarschijnlijk gebaseerd op de overlijdensakte die pas in december is opgemaakt.
Reactie 2:

Rob Essers, 01-02-2022: Overlijdensakte nr. 2667 is een van de 80 aktes (nrs. 2746 t/m 2825) d.d. 20 december 1944 waarin agent-rechercheur Franciscus Johannes Husken verklaart, "daarvan uit eigen wetenschap kennisdragende", dat de daarin vermelde persoon is overleden. In 2013 heb ik nader onderzoek gedaan naar zijn verklaringen die niet geheel betrouwbaar blijken te zijn.

Opvallend is dat alle personen volgens de akten op het hele uur zijn overleden. Niet alle namen zijn correct gespeld en in een aantal gevallen ontbreken de namen van de ouders. In overlijdensakte nr. 2799 verklaart Husken, dat Jan Jozef Lambert van Hoof op 22 september 1944 om 10:00 uur is overleden. Deze foutieve datum stond jarenlang op zijn grafsteen; zie elders op Noviomagus.nl (reactie 1).

Nog opmerkelijker is overlijdensakte nr. 2810. Volgens deze akte is Leonarda Peelen op 8 oktober 1944 overleden. Haar zoon Johannes Arens stierf op 26 december 1947 toen hij 7 weken oud was. Daaruit blijkt dat betrokkene in 1947 nog in leven was.

Dit was de aanleiding voor het Project betwijfelde doodakten 1944. Daarbij ging het om ten minste 15 aktes. Dit heeft in 2014 geleid tot een verzoek van het Bureau Burgerzaken aan de officier van justitie om een aantal aktes door te halen of de gegevens te wijzigen. In 2015 volgde een aanvullend verzoek. Ik neem aan dat het dagboek van pater Dodenbier niet voldoende bewijs is om de datum en het tijdstip van overlijden in akte nr. 2667 alsnog te wijzigen.

REAGEER:

Uw aanvullingen of opmerkingen zijn welkom!
Met dit formulier kunt u (nog) geen foto's versturen. Gebruik daarvoor uw e-mailprogramma.
Opmaak kan wel, bv <b>Vet</b> of <i>cursief</i> geeft Vet of cursief.