Uit het Nimweegs verleden 42

1981

Verkering en verloving I

De jeugd van vroeger was natuurlijk niet alleen van de pantoffelparade afhankelijk om verkering te krijgen. Trouwpartijen, bruiloften en andere feestelijkheden waren zeer geschikte gelegenheden voor de jongelui om elkaar beter te leren kennen. Niet zelden leidde zo'n eerste kennismaking tot een vaste verkering om dan in een huwelijk te eindigen. De meesten van u zullen het bekende gezegde wel eens gehoord hebben: „Van een bruiloft komt een bruiloft", en soms nog wel meer dan dat.

Zo herinner ik mij nog van voor de oorlog dat er een jongeman ging trouwen die ik heel goed kende. Een van zijn zusters had een vriendin die ook een uitnodiging kreeg om het huwelijksfeest bij te wonen, waaraan zij gretig gehoor gaf. Ongeveer tien maanden later trouwde diezelfde vriendin met 'n kameraad van de voormalige bruidegom en vijf maanden later werd zij al moeder van een voldragen en goed gezonde baby! Het kan verkeren, zei Bredero al enige honderden jaren geleden.

Verschillende jongens hadden vaak nog meer kans om met jonge vertegenwoordigsters van het vrouwelijk geslacht in contact te komen dan andere knapen. Ik bedoel hiermee die jongelieden die als boodschappenjongens in dienst waren van goed beklante kruidenierszaken zoals: Achterkamp op de Bloemerstraat, v.d. Berg in de Broerstraat en De Gruyter met z'n vele filialen om er maar eens enkele op te noemen. En vooral niet te vergeten de slagersjongens, de melk- en groenteboeren (zoals zij genoemd werden) plus de broodbezorgers. Al deze jongemannen belden dagelijks of minstens tweemaal per week bij de klanten aan - zowel in de buurten waar gefortuneerde mensen woonden als in de arbeiderswijken - om hun bestellingen op te nemen of af te leveren. Hierdoor kwamen zij met veel dienstmeisjes of dochters van deze klanten in aanraking, wat de kans op een verdere kennismaking vergrootte. Ook de danscafés (waar ik later nog op terugkom) waren pracht gelegenheden om met meisjes kennis te maken. Nu wil ik natuurlijk niet gaan beweren dat alle verkeringen uit het hierboven opgesomde voortkwamen. Ikzelf ben op mijn veertiende jaar maar 'n paar maanden loopjongen geweest, 'heb nooit dansen geleerd, maar toch verkering gekregen en wel met een meisje bij ons uit de Kloosterstraat en ben er dit jaar (1981) veertig jaar mee getrouwd.

Wanneer 'n stelletje verkering kreeg, hield zij dat in het begin angstvallig geheim voor ouders en familieleden, want er waren voor de oorlog ouders die er de wonderlijkste opvattingen op nahielden wat verkering betrof. Nu kon dat trouwens toch nooit lang geheim blijven, want er waren altijd wel gewilligen genoeg om het „grote nieuws" aan iedereen door te vertellen, zodat de ouders het toch te weten kwamen, voordat de jongen of het meisje het zelf vertelden, 
Al dat doorvertellen was trouwens helemaal niet nodig, want zo'n stelletje viel door hun eigen optreden vanzelf door de mand. Want wat moest er gedacht worden van een meisje dat zonder de gebruikelijk aansporingen - op de dag van haar uitgaansavond - na het avondeten spontaan de tafel afruimde en zonder morren de vaat ging wassen? 

En wat moest men van datzelfde meisje denken dat ineens zelf haar kleine wasjes deed, haar bloesjes, rokjes, zakdoekjes en andere frutseldingetjes met meer aandacht behandelde dan eerst en ineens een pittiger flesje met reukstof in haar tasje meedroeg? En wat moest men denken van die jongen die zelf zijn schoenen ging poetsen? Dat was een werkje dat zijn moeder altijd gedaan had, maar hij vond dat zijn moeder ze niet meer zo glimmend kreeg! Wanneer hij plots een manie kreeg om zijn vingernagels beter te verzorgen en vaak voor de keukenspiegel aangetroffen werd waar hij dan aan zijn jeugdpuistjes stond te frunneken? Wat moest zijn moeder denken als zij onder zijn ledikant een doosje verstopt vond, waarin hij 'n flesje brillantine en zowaar een tube tandpasta en een tandenborstel bewaarde? Deze moeders merkten dan wel dat er iets met hun kinderen aan de hand was, en wat er aan de hand was, wisten zij maar al te goed. Want laten we maar eerlijk zijn, moeders zijn nooit te bedotten geweest, vroeger niet en nu niet. 

Wij zullen samen wat lotgevallen van vrijlustigen gaan volgen en u mag zelf uitmaken wat op mij, m'n meisje of op mijn zusters en m'n kameraden met hun meisjes slaat. Soms zal het heel duidelijk zijn, maar vaak moet u er maar naar raden. Niet wetende dat zij al doorzien waren - jonggeliefden zijn ziende blind en horende doof - ondergingen de jongen en het meisje hun omgang als in een droomtoestand. De grootste wereldproblemen gingen ongemerkt aan hen voorbij, maar de kleinste persoonlijke probleempjes werden in hun ogen ontzettende rampen. O wee, als de jongen een verfvlek niet goed van zijn handen kon verwijderen. Radeloos probeerde hij alle soorten middelen om die vlek toch te laten verdwijnen. Schuurmiddelen zoals Vim en puimstenen tot andere bijtende stoffen waaronder benzine, spiritus, amoniak enzovoort, werden dan gebruikt om zijn handen schoon te krijgen. Zelfs 'n minimale glimp van zo'n verfvlek was voor de jongen als liep hij met gekoolteerde handen rond.
Een andere grote ramp viel er voor wanneer de schoensmeer op was en er bleek geen geld en tijd te zijn om nieuwe te halen of wanneer er een schoenveter knapte. Hierdoor kon de jongen in de grootste opwinding geraken. In arremoede nam hij dan maar wat kachelpoets om zijn schoenen zo goed mogelijk te poetsen en werd er een dun touwtje zwart gemaakt om dat als veter dienst te laten doen. Dat alles veroorzaakte een zenuwachtig gedoe in het betreffende gezin. Wanneer dan ook nog bleek dat het overhemd wat hij die avond wilde dragen niet gestreken was, kon je met recht zeggen dat de boot aan was.

wordt vervolgd

Klik hier en reageer daarmee per email als u uw reactie hieronder wilt laten plaatsen