Zuuk t mar uut - Wim Janssen

Uit het Nimweegs verleden 38

12-08-81

De pantoffelparade (3)
Het wilde natuurlijk niet zeggen dat op iedere kennismaking, die via de Pantoffelparade plaatsvond, een huwelijk volgde. Het had doorgaans veel voeten in de aarde, vóórdat het tot zo'n verbintenis kwam. Meestal kon men van de eerste vluchtige kennismaking nog niet veel zeggen en volgde er een afspraakje voor de eerstvolgende uitgaansavond.

Het punt van afspraak was nooit te dicht in de buurt waar het meisje woonde, maar meestal aan de rand van de binnenstad en werd bepaald door de richting waaruit de meisjes het centrum naderden. De jongens stonden al geruime tijd voor het afgesproken tijdstip op de plaats van de afspraak te wachten en verdeden de tijd met het meerdere malen bezichtigen van de dichtstbijzijnde etalage(s). Zoveel te dichter de grote wijzer van de klok naar het afgesproken tijdstip schoof, zoveel te meer kregen de jongens last van hun gespannen zenuwen. Zij trachten in hun ongeduld zo kalm en zo rustig mogelijk te doen, wat tegengesproken werd door hun druk gepraat en het zenuwachtig ophalen van de rook uit hun sigaretten. Zij knipten de sigaret meerdere malen om hem even later weer met trillende vingers aan te steken. Het was voor de oorlog een verbreide gewoonte om sigaretten uit zuinigheidsoverwegingen meerdere malen te knippen (dat wil zeggen doven door met de vingertoppen het vuur eraf te knijpen). De meisjes lieten natuurlijk tot de juiste afgesproken tijd op zich wachten of - wat nog erger was voor de jongens - zij kwamen wel tien tot vijftien minuten te laat, een kwaal die door de tijden heen de vrouwen eigen is geworden. Wanneer de afgesproken tijd met de minuut verstreek hadden de jongens het niet meer en speelden er allerlei gedachten door hun hoofd, die hun gemoedsrust geen goed deden. Dan welde er steeds maar weer de vraag op van: zouden zij wél, of zouden zij niét komen? Als zij dan eindelijk de meisjes toch aan zagen komen, slenterden ze zogenaamd kalm naar hun aanbedene toe, maar in feite wisten ze dan met hun figuur geen raad.
Dan volgde de hernieuwde kennismaking, waarbij ook de meisjes danig last van hun zenuwen hadden, vooral als het de eerste keer voor hen was dat zij een afspraakje met een jongen hadden. Dat kwam dan meestal tot uiting door gegiechel en onsamenhangend gekwebbel of door woorden die zij elkaar in de oren fluisterden, dat proestende lachgeluiden tot resultaat had. Maar toch had het onbeholpen optreden van die jonge mensen een serieuze ondergrond.
Want de bedoeling van dat alles was toch om elkaar te polsen en te beoordelen of er bij de andere partij kwaliteiten aanwezig waren waarop een vaste verkering aangegaan kon worden. Was het vooral de éérste keer dat beide partijen met de andere sekse via afspraakjes met elkaar in contact kwamen, dan mislukte de verdere omgang vaak door onervarenheid op dat gebied.
De afspraakjes werden dan stopgezet en zag men ze weer in de parade meelopen om te zien of ze een andere keus konden maken, die hen beter beviel. De jongens deden weer bravoureachtig en plaatsten hun opmerkingen, terwijl de meisjes weer liepen te lonken en te lokken. 

Veel meisjes maakten er ook een sport van om de jongens letterlijk en figuurlijk om de tuin te leiden. Zij deden dat door op een gegeven moment stiekem een van de zijstraten een stukje in te lopen of om zich in de kromming van de V. en D.-passage (deze liep van de Grote Markt met een boog naar de Broerstraat) te verstoppen. Ook een veel toegepast trucje van de meisjes was om gebruik te maken van de nauwe doorgang naast de Broerstraatskerk om dan via het Kerkegasje weer op de Burchtstraat uit te komen. Door deze trucjes toe te passen kwamen de meisjes óf vlak achter óf een groter stuk vóór de jongens te lopen. De groentjes onder de paradelopers waren natuurlijk zeer verbouwereerd als zij merkten dat zij de meisjes ineens kwijt waren geraakt, maar fleurden weer op als zij even later de giechelende en lachende meisjes weer passeerden.
De doorgewinterde paradelopers lieten zich echter geen rad voor de ogen draaien, die waren met deze foefjes allang op de hoogte en handelden zoals het hun dan ook uitkwam. Met het plagen hadden de meisjes nog een ander doel voor ogen, als de jongens in de gaten hadden dat zij een zijstraat ingeslagen waren en zij werden dan door hen gevolgd, dan wisten de meisjes precies dat de jacht op hen geopend was.

Het was natuurlijk niet altijd koek en ei onder het jonge volk, er kwamen ook incidenten voor. Volgens 'n oud gezegde is in liefde en oorlog alles geoorloofd en al had het gros van hen nog nooit van dat gezegde gehoord, toch handelden velen van hen in de liefde volgens dat gezegde. Wanneer een meisje probeerde om de vrijer van een ander af te troggelen, konden er hevige gevechten ontstaan, waarbij zij elkaar letterlijk in de haren vlogen. De vrouwelijke wapens bij uitstek, de vingernagels, werden ook gebruikt. Ook deinsden zij niet terug om zich - naast haarspelden en haarpennetjes - met de hakken van hun schoenen in de strijd te werpen. Gevechten tussen vrouwen zijn meestal meedogenloos en furieus, zodat een ruwe sterke bootwerker mij de raad gaf nooit tussen vechtende vrouwen te komen, want - zo gaf hij mij te kennen - de sterkste kerel komt er nog bekaaid af. Er vielen even goed vechtpartijen tussen jongelieden plaats, omdat de een met de geliefde van de ander aan wilde pappen, wat natuurlijk niet in de smaak van de ander viel. En ook bij deze gevechten ging het er erg hardhandig aan toe, zo zelfs, dat er na afloop ernstige kwetsuren en verwondingen te bespeuren vielen.

Maar ja, de pantoffelparade hoort - net als zoveel andere tradities - tot het verleden. Het laatste woord is er misschien over geschreven, maar nog lang niet gesproken.

Klik hier en reageer daarmee per email als u uw reactie hieronder wilt laten plaatsen

Bron (©) 1981 Wim Janssen - Nieuwsblad De Brug Nijmegen

terug

REAGEER:

Uw aanvullingen of opmerkingen zijn welkom!
Met dit formulier kunt u (nog) geen foto's versturen. Gebruik daarvoor uw e-mailprogramma.
Opmaak kan wel, bv <b>Vet</b> of <i>cursief</i> geeft Vet of cursief.